Τεχνική λεμφαδένα-φρουρού στον καρκίνο αιδοίου
Τι είναι ο λεμφαδένας-φρουρός ;
Ορίζεται ως ο πρώτος λεμφαδένας που δέχεται λέμφο από τον όγκο και, επομένως, έχει τη μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι προσβεβλημένος επί λεμφαδενικών μεταστάσεων. Δεν είναι απαραιτήτως ο πλησιέστερος ανατομικά. Με τον λεμφαδένα-φρουρό αξιολογείται η ύπαρξη μηροβουβωνικών λεμφαδενικών μεταστάσεων σε ασθενείς με καρκίνο του αιδοίου που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια για την εφαρμογή της τεχνικής.
Πώς γίνεται η ανίχνευση του λεμφαδένα-φρουρού στον καρκίνο του αιδοίου ;
Αρχικά πραγματοποιείται διαδερμική έγχυση 99mTc πέριξ του όγκου και λεμφοσπινθηρογραφήμα λίγες ώρες πρίν τη χειρουργική επέμβαση, η οποία ακολουθείται από την διεγχειρητική διαδερμική έγχυση της φθορίζουσας χρωστικής πράσινο της ινδοκυανίνης (indocyanine green - ICG) πέριξ του όγκου. Με την χρήση ειδικού γάμμα-ανιχνευτή (gamma-probe) αναγνωρίζουμε την περιοχή στην οποία βρίσκεται ο όγκος και στην οποία γίνεται μια μικρή τομή λίγων εκατοστών. Ακολούθως, και με την καθοδήγηση του ανιχνευτή gamma-probe και της ειδικής κάμερας Rubina, ο λεμφαδένας-φρουρός γίνεται εύκολα διακριτός, στη διάρκεια του χειρουργείου, καθώς χρωματίζεται πράσινος, και αφαιρείται εξολοκλήρου.
Ποια πλεονεκτήματα προσφέρει η τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού σε σχέση με την συστηματική μηροβουβωνική λεμφαδενεκτομή ;
Με την τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού, αυξάνουμε πολύ την ακρίβεια στην ανεύρεση μεταστάσεων, μειώνουμε το χρόνο της χειρουργικής επέμβασης και προφυλάσσουμε τις ασθενείς μας από επιπλοκές που μπορεί να επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής τους, όπως το λεμφοίδημα.
Τι επεξεργασία απαιτείται μετά την αφαίρεση του λεμφαδένα-φρουρού ;
Μετά την αφαίρεσή του, ο λεμφαδένας-φρουρός επεξεργάζεται με ειδικό τρόπο (ultra-staging), με αποτέλεσμα να αναγνωρίζονται ακόμα και μεταστάσεις με τη μορφή μεμονωμένων καρκινικών κυττάρων.
Σε περίπτωση αρνητικού λεμφαδένα-φρουρού θα χρειαστώ ριζική λεμφαδενεκτομή ;
H απάντηση είναι όχι. Η παρουσία νόσου στον λεμφαδένα φρουρό είναι αντιπροσωπευτική της λεμφαδενικής διασποράς σε αυτήν την περιοχή. Όταν ο λεμφαδένας-φρουρός είναι είναι αρνητικός τότε και οι υπόλοιποι λεμφαδένες θεωρούνται αρνητικοί.
Σε περίπτωση θετικού λεμφαδένα φρουρού θα χρειαστώ ριζική λεμφαδενεκτομή ;
Ο ρόλος του λεμφαδένα-φρουρού ή της ριζικής λεμφαδενεκτομής είναι η ανίχνευση πιθανών μεταστάσεων στους επιχώριους λεμφαδένες και τον σχεδιασμό της επικουρικής θεραπείας. Σε περίπτωση μάκρο-μεταστάσεων (> 2 mm) απαιτείται η διενέργεια συστηματικής ριζικής μηροβουβωνικής λεμφαδενεκτομής. Σε περίπτωση μίκρο-μεταστάσεων (< 2 mm), με βάση τα νεότερα δεδομένα, δεν απαιτείται η διενέργεια συστηματικής λεμφαδενεκτομής, αλλά η ασθενής παραπέμπεται για συνδυασμένη ταυτόχρονη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.
Ποιος εφαρμόζει την τεχνική του λεμφαδένα φρουρού ;
Η τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού πρέπει να πραγματοποιείται αποκλειστικά από Πιστοποημένο Γυναικολόγο Ογκολόγο με εξειδίκευση σχετική με αυτήν την σύγχρονη θεραπευτική τεχνική και τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει.
Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ
Ο Δρ Αναστάσιος Τρανούλης είναι πιστοποιημένος Γυναικολόγος Ογκολόγος από το Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων - Γυναικολόγων (Royal College of Obstetricians & Gynaecologists - RCOG) και την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολογικής Ογκολογίας (European Society of Gynaecological Oncology - ESGO). Είναι εξειδικευμένος στην πραγματοποίηση ριζικών χειρουργείων για καρκίνο του αιδοίου, στην τεχνική του λεμφαδένα καθώς επίσης και στην πλαστική αποκατάσταση του αιδοίου και του περινέου μετά από ριζικές εκτομές στο Pan-Birmingham Gynaecological Cancer Centre, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο Κέντρο Αναφοράς για χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του αιδοίου στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Δρ Αναστάσιος Τρανούλης συμμετείχε το 2023 με καταξιωμένους συναδέλφους από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες στην ανασκόπηση των νέων κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Γυναικολογικής Ογκολογίας (European Society of Gynaecological Oncology - ESGO) για την αντιμετώπιση του καρκίνου του αιδοίου.